Geen btw-vrijstelling voor postdiensten: Zweden handelt in strijd met de btw-richtlijn

Op 21 april 2015 heeft het Hof van Justitie (hierna: HvJ) arrest gewezen in de zaak Europese Commissie (hierna: commissie) tegen Koninkrijk Zweden (hierna: Zweden).

In de btw-richtlijn is de verplichting opgenomen dat de lidstaten vrijstelling verlenen voor postdiensten en de levering van postzegels. Omdat de commissie van mening was dat Zweden deze verplichting niet is nagekomen, heeft de commissie beroep ingesteld bij het HvJ.

De commissie stelt dat Zweden de postdiensten en de levering van postzegels dient vrij te stellen van btw. Posten AB, een privaatrechtelijke vennootschap, is in Zweden aangewezen als leverancier van universele postdiensten. Zweden veronderstelt dat er sinds 1993 op zijn grondgebied geen openbare postdienst in de zin van de btw-richtlijn meer is, en het dus niet meer verplicht is verrichters van postdiensten van btw vrij te stellen. Zweden heeft de diensten en daarmee gepaard gaande goederenleveringen door alle verrichters van postdiensten aan de btw onderworpen.

Oordeel HvJ
Het HvJ heeft in het arrest TNT Post UK geoordeeld dat de uitdrukking ‘openbare postdiensten’ betrekking heeft op –openbare dan wel particuliere- dienstverleners die de verplichting op zich nemen, in een lidstaat de gehele universele postdienst of een deel daarvan, te verzekeren.

Posten AB was aangewezen als leverancier van universele postdiensten. Bovendien legt de nationale wettelijke regeling in Zweden Posten AB bepaalde verplichtingen op om ervoor te zorgen dat zij de universele postdienst op het gehele nationale grondgebied garandeert. Daaruit volgt dat Posten AB, die in Zweden de gehele ‘universele postdienst’ of een deel ervan verzekert, moet worden gekwalificeerd als ‘openbare postdienst’ en dus dat de postdiensten, die deze onderneming als leverancier van de universele dienst verzorgt, van btw moeten worden vrijgesteld.
Het argument van Zweden dat het neutraliteitsbeginsel zich verzet tegen de uitleg die de commissie aan de btw-richtlijn geeft, omdat de diensten van Posten AB niet verschillen van de diensten verricht door andere partijen op de Zweedse markt, zodat de situatie van de postmarkt in Zweden in zoverre sterk afwijkt van de casus in het arrest TNT Post UK, maakt dit niet anders. Het HvJ oordeelt dat uit het voornoemde arrest immers voortvloeit dat het onderscheid tussen ‘openbare postdiensten’ en de andere marktpartijen niet ligt in de aard van de verrichte diensten, maar in het feit dat de partijen die de gehele universele postdienst of een deel daarvan verzorgen, onder een juridische regeling vallen die bepaalde verplichtingen meebrengt. Voor Posten AB gelden dergelijke verplichtingen.

De commissie stelt daarnaast dat Zweden de levering, tegen de nominale waarde, van postzegels die frankeerwaarde hebben op zijn grondgebied dient vrij te stellen van btw. Zij stelt dat postzegels een betaalmiddel voor postdiensten vormen en dat de strekking van de vrijstelling van die zegels hoe dan ook moet overeenkomen met die van de vrijstelling voor openbare postdiensten. Zweden onderschrijft dat argument van de commissie, maar trekt daaruit de conclusie dat postzegels net zomin als openbare postdiensten van de btw hoeven te worden vrijgesteld. De Zweedse wet voorzag niet in een dergelijke vrijstelling. Het HvJ oordeelt dat Zweden vrijstelling van btw dient te verlenen voor de leveringen, tegen de nominale waarde, van postzegels die frankeerwaarde hebben op het nationale grondgebied. 

Slot
Het HvJ is het met de commissie eens en verklaart voor recht dat Zweden, door de postdiensten van en de leveringen van postzegels door Posten AB niet vrij te stellen van btw-heffing, zijn verplichtingen op grond van de btw-richtlijn, niet nakomt.
Nederland is zijn verplichting wel nagekomen. De postdiensten zijn op grond van artikel 11, lid 1, onderdeel m van de Wet op de omzetbelasting 1968 vrijgesteld van btw. De levering van postzegels is op basis van de btw-richtlijn vrijgesteld van btw. In de nationale btw-wetgeving is geen expliciete vrijstelling voor de levering van postzegels opgenomen.   

Publicatiedatum: 29 april 2015