Gemeenten ook Vpb-belastingplichtig over winst uit reclame- en hypotheekinkomsten

Gemeenten ook Vpb-belastingplichtig over winst uit reclame- en hypotheekinkomsten

Sinds 1 januari 2016 (de invoering van de Wet modernisering Vpb-plicht overheidsondernemingen) zijn gemeenten vennootschapsbelastingplichtig voor activiteiten die als een onderneming kunnen worden aangemerkt. Sinds die datum moet voor elke activiteit van een gemeente dientengevolge beoordeeld worden of sprake is van Vpb-plicht. Voor de meeste gemeenten is dit het geval bij de exploitatie van het grondbedrijf. Ook andere activiteiten kunnen – mits sprake is van een onderneming – echter tot Vpb-plicht leiden. 

Een gemeentelijke activiteit wordt aangemerkt als onderneming wanneer cumulatief is voldaan aan de volgende voorwaarden:

  • er moet een duurzame organisatie van kapitaal en arbeid zijn;
  • er moet worden deelgenomen aan het economisch verkeer;
  • er is sprake van een winstoogmerk en winsten kunnen redelijkerwijs worden verwacht. Op het moment dat dit winstoogmerk ontbreekt, kan toch nog sprake zijn van een onderneming indien in concurrentie wordt getreden met andere ondernemingen.
Recent lag een zaak in dit kader voor bij Rechtbank Gelderland over twee veelvoorkomende activiteiten van gemeenten: (i) het door een gemeente gelegenheid bieden tot het doen van reclame-uitingen en (ii) het verstrekken van hypotheken aan personeelsleden en lokale onderwijsinstellingen. In beide gevallen oordeelde Rechtbank Gelderland dat hierbij sprake is van een ondernemingsactiviteit.

Bij de reclameactiviteiten betrof het drie contracten met reclame-exploitanten. De gemeente in kwestie gaf daarbij gelegenheid aan de exploitanten tot het plaatsen van reclameobjecten, zoals abri’s en lichtbakken. Het gelegenheid geven tot het doen van reclame-uitingen was geen overheidstaak, zoals de gemeente tevergeefs stelde. Ook het feit dat de gemeente nauwelijks kapitaal had geïnvesteerd in de reclameactiviteiten deed niet af aan dit oordeel.

Het verstrekken van hypotheken aan personeelsleden van de gemeente en lokale onderwijsinstellingen is te vergelijken met de activiteiten een commerciële hypotheekbank en was daarmee ook een ondernemingsactiviteit. Er was sprake van meer dan gewoon vermogensbeheer. Ook het feit dat de hypotheekactiviteiten werden afgebouwd deed hier niet aan af. Het betrof derhalve een ondernemingsactiviteit waarvoor de gemeente Vpb-plichtig was.

Deze rechtbankuitspraak illustreert nogmaals het belang van een grondige analyse van de activiteiten van gemeenten op het gebied van de vennootschapsbelasting. Niet alleen het grondbedrijf, maar elke commerciële activiteit kan potentieel tot vennootschapsbelastingplicht leiden.

Zeker Fiscaal heeft ruime ervaring op het gebied van vennootschapsbelasting van de (semi-)publieke sector. Wilt u vrijblijvend hierover met ons spreken? Neem contact op met Jeroen Klerkx via jeroen@zekerfiscaal.nl.

Publicatiedatum: 26 augustus 2022


Deel dit nieuwsbericht