Sale and lease back-transacties tussen waterschap en stichting leidt tot misbruik van recht

Op 20 april 2016 is een uitspraak gepubliceerd waarin Rechtbank Den Haag heeft geoordeeld dat terecht naheffingsaanslagen zijn opgelegd aan een stichting die installaties van een waterschap verkrijgt en deze vervolgens aan dat waterschap terug verhuurt (sale and lease back-overeenkomst). De stichting is door het waterschap opgericht met het doel om de sale-lease-backtransacties te faciliteren. Omdat de stichting niet over eigen financieringsmiddelen beschikt, worden door het waterschap leningen aan de stichting verstrekt zodat de stichting de installaties kan financieren. Na 10 jaar worden de installaties weer terug geleverd aan het waterschap.

Naar het oordeel van de rechtbank vallen een transportleiding, een sluis en een brug over de sluis niet onder de definitie van blijvend geïnstalleerde werktuigen en machines als bedoeld in de Wet op de omzetbelasting 1968, zodat de verhuur daarvan is vrijgesteld van btw. Optie voor btw-belaste verhuur is niet mogelijk omdat het waterschap de voormelde zaken niet gebruikt voor aftrekgerechtigde doeleinden.

Daarnaast stelt de rechtbank voorop dat het waterschap voor zijn wettelijke taken geen recht heeft op aftrek van btw, omdat het waterschap voor de btw eindverbruiker is. Nu de btw-regelgeving erop is gericht de eindverbruiker te belasten, het waterschap door gebruik te maken van een kunstmatige constructie een aanzienlijke btw-besparing creëert en het wezenlijke doel van de sale and lease back-transacties het behalen van btw-voordeel is, is naar het oordeel van de rechtbank sprake van misbruik van recht zodat de situatie moet worden geherdefinieerd. De rechtbank oordeelt dat de Belastingdienst op de juiste wijze heeft geherdefinieerd door een situatie te creëren alsof het waterschap de economische eigendom van de installaties niet heeft geleverd aan de stichting.

Voorts wijst de rechtbank het beroep op het vertrouwensbeginsel af, stelt vast dat er geen vaststellingsovereenkomst is tussen de stichting en de Belastingdienst en wijst het verzoek om schadevergoeding af. 

Publicatiedatum: 02 mei 2016