Bij een ABC-transactie heeft C geen recht op aftrek van ten onrechte in rekening gebrachte binnenlandse btw

Op 21 februari 2018 heeft het Hof van Justitie (hierna: HvJ) een arrest gewezen waaruit volgt, dat bij een ABC-transactie waarbij C de producten afhaalt, de schakel B-C kwalificeert als een intracommunautaire levering. De reden is dat C al vóór het intracommunautaire vervoer de beschikkingsmacht over de producten heeft verkregen.
C heeft geen recht op aftrek van de ten onrechte aan hem in rekening gebrachte binnenlandse btw.

Feiten
Het Duitse BP Marketing GmbH (hierna: BP) heeft aardolieproducten verkocht aan het Oostenrijkse BIDI Ltd (hierna: BIDI). BIDI heeft met BP afgesproken zorg te dragen voor het vervoer van deze producten van Duitsland naar Oostenrijk. Zonder BP daarover in te lichten en voordat BIDI de producten in Duitsland komt afhalen, heeft BIDI de producten aan Kreuzmayr GmbH (hierna: Kreuzmayr) doorverkocht met de afspraak dat Kreuzmayr het vervoer van de aardolieproducten van Duitsland naar Oostenrijk regelt. BIDI heeft hiertoe de afhaalnummers en afhaaldocumenten doorgegeven aan Kreuzmayr. Kreuzmayr heeft vervolgens de producten door haar medewerkers of door vervoerders in haar opdracht doen afhalen.

BP heeft haar leveringen aan BIDI als vrijgestelde intracommunautaire leveringen aangemerkt. BIDI beschouwt de levering aan Kreuzmayr als Oostenrijkse binnenlandse levering en brengt Oostenrijkse btw in rekening bij Kreuzmayr, die deze btw betaalt en vervolgens in aftrek brengt. Naar aanleiding van een civielrechtelijke procedure tussen BP en BIDI komt BP erachter dat BIDI Kreuzmayr had belast met het vervoer van de producten. De Duitse belastingdienst merkt de levering van BP aan BIDI aan als een Duitse binnenlandse levering die is belast met Duitse btw en heft de btw na bij BP.

Tijdens een belastingcontrole stelt de Oostenrijkse belastingdienst vast dat BIDI de aan Kreuzmayr gefactureerde Oostenrijkse btw niet heeft aangegeven en niet heeft voldaan. Kreuzmayr was daarvan niet op de hoogte. Naar aanleiding van de controle reikt BIDI gecorrigeerde facturen zonder btw uit aan Kreuzmayr, maar de ten onrechte geheven btw wordt niet aan Kreuzmayr terugbetaald. Op basis van de gecorrigeerde facturen waarop was vermeld dat sprake was van vrijgestelde intracommunautaire leveringen vanuit Duitsland, concludeert de Oostenrijkse belastingdienst dat Kreuzmayr geen recht heeft op aftrek van de oorspronkelijk gefactureerde btw.

Oordeel HvJ
Naar het oordeel van het HvJ kon Kreuzmayr al in Duitsland als eigenaar over de goederen beschikken. Hierdoor is de levering van BP aan BIDI een Duitse binnenlandse levering en moet het intracommunautaire vervoer aan de levering van BIDI aan Kreuzmayr worden toegerekend. De levering van BIDI aan Kreuzmayr dient dan ook te worden aangemerkt als intracommunautaire levering. Hierbij acht het HvJ van belang dat zowel BIDI als Kreuzmayr op de hoogte waren van het feit dat de macht om als een eigenaar over de goederen te beschikken aan Kreuzmayr in Duitsland was overgedragen vóór het intracommunautaire vervoer. Dat BP hierover niet was ingelicht en dat BIDI zijn Oostenrijkse btw-nummer had verstrekt, maakt dit niet anders.

Nu de intracommunautaire levering plaatsvindt in de schakel BIDI en Kreuzmayr, heeft Kreuzmayr ten onrechte Oostenrijkse btw in rekening gebracht gekregen. Kreuzmayr heeft geen recht op aftrek ten aanzien van deze ten onrechte in rekening gebrachte Oostenrijkse btw op basis van de door BIDI uitgereikte facturen waarop de levering onjuist is gekwalificeerd.

Belang voor de praktijk
Bij een ABC-levering is van belang dat de intracommunautaire levering slechts in één schakel plaatsvindt: de schakel A-B of B-C. Voor de btw is het dan ook essentieel om na te gaan voor wiens rekening en risico het intracommunautaire vervoer plaatsvindt en dat op basis daarvan de leveringen juist worden gekwalificeerd.
Indien het intracommunautaire vervoer voor rekening en risico van A plaatsvindt, vindt de intracommunautaire levering plaats in de schakel A-B. Vindt het intracommunautaire vervoer voor rekening en risico van C plaats, kwalificeert de schakel B-C als intracommunautaire levering en moet C in beginsel geen facturen met lokale btw accepteren. Indien het intracommunautaire vervoer voor rekening en risico van B plaatsvindt, is het niet eenduidig vast te stellen en is het afhankelijk van de feiten en omstandigheden.

Uit het onderhavige arrest volgt dat wanneer de intracommunautaire levering aan de verkeerde schakel wordt toegerekend, dit btw-risico’s met zich brengt. Als de schakel A-B ten onrechte als intracommunautaire levering wordt gekwalificeerd, loopt A het risico op een naheffing en C heeft in dat geval geen recht heeft op aftrek van de ten onrechte aan hem in rekening gebrachte btw.

Publicatiedatum: 16 maart 2018